Autor napisał więcej książek, ta jest najbardziej
rozpoznawana, być może dlatego, że tytuł łatwo można skojarzyć z klasyką
literatury pt. „Ucieczka od wolności” Friedricha von Hayeka.
Czego żałują ludzie w obliczu śmierci? Że nie mieliśmy odwagi żyć tak, jak chcielibyśmy. Że za dużo pracowaliśmy. Że baliśmy się okazywać uczucia. Że traciliśmy bezpowrotnie kontakty z przyjaciółmi. Że sami sobie nie pozwoliliśmy być szczęśliwi. Za te pięć zaniechań czeka nas kara w postaci zgonu w poczuciu niespełnienia, żalu i frustracji.
Czego zatem śmierć i skończoność nas uczą? Po pierwsze nie
należy czekać, aż coś się stanie, tylko aktywnie spełniać swoje pragnienia i
robić co się chce. Po drugie przyjmować każde doświadczenie i nie unikać
nieoczekiwanych. Po trzecie być całym sobą. Po czwarte w codziennym zamęcie
odnajdywać przestrzeń spokoju dla siebie. Po piąte wykazywać nieustanną
ciekawość, zachwyt i gotowość do zaskoczeń.
Współczesny lęk przed śmiercią idzie w parze z kultem życia
i zdrowia. W niezauważalny dla współczesnego człowieka sposób doszło do
przemieszczenia jego świadomości – dawna troska o duszę zamieniła się w troskę
o ciało, jako wehikuł do nieśmiertelności. W tym sensie wellness i fitness to
nowe religie i praktyki mające zapobiec rozpadowi. Poza tym w świecie
technologii cyfrowych mówi się coraz częściej o nieśmiertelności. Dlaczego
człowiek boi się tego, co nieuchronne, zamiast pogodzić i oswoić się z tym? Pragnienie
zlikwidowania barier naszej biologiczności jest jednak stare jak sama ludzkość.
Współcześnie furorę robi narracja
warsztatowo-terapeutyczno-poradnikowa polegająca na określaniu obszarów
ludzkiego doświadczenia jako niedoskonałych, wymagających jakiejś medycznej,
terapeutycznej, albo rozwojowej korekcji, najlepiej za pomocą płatnych usług i
produktów. Paradoksalnie warunkiem istnienia tego poradnikowego konsorcjum jest
nieskuteczność jego oferty. Utrzymywanie klientów w stanie ciągłej frustracji,
poczucia, że do prawdziwego szczęścia, zdrowia, spełnienia potrzeba im więcej
praktyki, lektur, warsztatów, jest tak proste i tak skuteczne.
Współcześnie świat nie toleruje ani śmierci, ani straty,
jakichkolwiek ograniczeń. Nasiąknięci od najmłodszych lat obietnicami spełnienia
wszelkich pragnień, jeśli tylko bardzo ich chcesz, wzrastamy w poczuciu, że nie
obowiązują nas żadne granice. Kuszący świat otaczających obrazów, aktywizuje w
nas coraz nowe żądze i obiecuje natychmiastowe spełnienie, w czym tkwi istota
późnego kapitalizmu.
Niezliczone rzesze coachów, mentorów, mówców motywacyjnych,
autorów poradników, prowadzących warsztaty, udzielających porad, trenerów,
terapeutów to chór ‘techników życia’. Oferują sposoby zdobycia supermocy, aby
stać się silniejszym, skuteczniejszym, zdawałoby się nigdy nie umierającym.
Terror optymizmu, nakaz aktywności oraz nieakceptacja lęku,
smutku, bezradności skutkują zalewem depresji. Powinniśmy przestać definiować
depresję w kategoriach choroby. Depresja jest całościową reakcją ludzkiego
organizmu na czynniki świata współczesnego, do konfrontacji z którymi nie
zostaliśmy przygotowani przez ewolucję.
Czytając tę książkę przypomniałam sobie podcast, w którym
zaproszona, około 50-letnia mama dwóch nastolatek, stwierdziła, że spieszy się
żyć, bo ma masę planów do zrealizowania, a mało czasu jej zostało. Słuchając
jej pomyślałam, że takie książki, jak ta powyższa mogą wzbudzać w ludziach pęd
do zrealizowania w życiu jak najwięcej, zapewne aby uniknąć poczucia
niespełnienia i frustracji tuż przed śmiercią. Życie niektórych staje się
pracą, w której realizują coraz to nowe zadania, samemu sobie wyznaczane. Życie
staje się maratonem, aby pod koniec powiedzieć sobie, że to był dobrze spędzony
czas i wszystko zrealizowałam, co zaplanowałam. Nie podoba mi się takie
podejście, bo stwarza niepotrzebną nerwowość i odbiera przyjemność swobodnego
życia. Mam nadzieję, że ta książka nie popchnie czytelników do przystąpienia do
chomiczego wyścigu w kołowrotku.
